Bogatek dziewięcioplamkowy (Buprestis novemmaculata)

Bogatek dziewięcioplamkowy - szkodniki żerujący w konstrukcjach wykonanych z drewna

Bogatek dziewięcioplamkowy znany również jako bogatek jedenastoplamkowy lub bogatek plamkowany jest szkodnikiem drewna zaliczanym do rodziny bogatkowatych.

Występowanie bogatka dziewięcioplamkowego

Bogatek dziewięcioplamkowy występuje na terenie Europy, Syberii, Kaukazu i północnej Afryki. Na terenie Polski pojawia się głównie na terenie północnej części kraju. Występuje w lasach iglastych z piaszczystą glebą w tym zwłaszcza w Puszczy Piskiej. Jest on owadem występującym znacznie rzadziej niż inne gatunki bogatków takie jak na przykład bogatek ośmioplamkowy i bogatek wiejski.

Żerowanie bogatka dziewięcioplamkowego.

Bogatek dziewięcioplamkowy rozwija się w suchym, martwym drewnie drzew iglastych. Może rozwijać się za równo w drewnie pokrytym korą jak i nieokorowanym. Najczęściej żeruje on w sosnach. Rzadziej w świerkach lub modrzewiach. Bogatki dziewięcioplamkowe żerują w drzewach stojących, leżących i w konstrukcjach wykonanych z drewna. Osobniki dorosłe bogatków dziewięcioplamkowych żywią się igłami drzew iglastych.

Jak wygląda bogatek dziewięcioplamkowy

Osobniki dorosłe bogatka dziewięcioplamkowego mają od 13 do 19 milimetrów długości. Jest to znacznie mniej niż w przypadku blisko z nim spokrewnionego bogatka ośmioplamkowego. Są one brunatnoczarne najczęściej z zielonym połyskiem.

Na każdej z pokryw bogatka dziewiecioplamkowego znajdują się żółte plamy najczęściej w ilości czterech na każdej z pokryw. Plamy te mogą rozdzielać się na dwie lub zlewać. W związku z tym często zdarza się że jest ich więcej niż osiem (na przykład 9 lub jedenaście jak mówią różne nazwy tego owada) lub mniej. Nierzadko zdarza się, że jest ich tylko sześć lub są one nawet tylko dwie. W górnej części bocznych krawędzi pokryw bogatka dziewięcioplamkowego mogą pojawiać się dwie dodatkowe małe plamki. Podobne, choć minimalnie mniejsze plamy znajdują się również na sternitach odwłoka bogatka dziewiecioplamkowego. Na pokrywach bogatka dziewiecioplamkowego znajdują się szeregi kropek umiejscowione w zagłębionych bruzdach. Wierzchołek każdej z pokryw bogatka dziewięcioplamkowego jest płytko wycięty.

Larwy bogatka ośmioplamkowego osiągają do 35 milimetrów długości. Szerokość pierwszego z pierścieni tułowia larw bogatka dziewięcioplamkowego jest dwukrotnie większa niż jest to w przypadku środkowych segmentów odwłoka. Na tarczy przedpiersia znajduje się długa bruzda środkowa, która sięgająca do przedniego brzegu tarczy. Zewnętrznych brzegi bruzd pokrywających tarczę przedplecza na całej swojej długości pokryte są drobnymi wzgórkami.

Rozmnażanie się i rozwój bogatka dziewięcioplamkowego

Osobniki dorosłe bogatka dziewięcioplamkowego pojawiają się od czerwca do końca sierpnia.  Sporadycznie bywają widywanie również na początku września. Żerowiska bogatka dziewięcioplamkowego mogą być umiejscowione w różnych miejscach w tym nawet na wysokości wynoszącej od 6 do 7 metrów nad ziemią. Na podstawie tak wysokiego umiejscowienia tych żerowisk entomolodzy wysnuwają przypuszczenia, że wymagania bogatka dziewięcioplamkowego dotyczące wilgotności drewna są niższe niż innych szkodników drewna na przykład miedziaka sosnowca.

Zapobieganie szkodom wyrządzanym przez bogatka dziewięcioplamkowego.

Szkodom wywoływanym przez bogatka dziewięcioplamkowego zapobiega się poprzez przestrzeganie zasad higieny lasu. Elementy konstrukcji drewnianych najlepiej zabezpieczyć przed bogatkiem dziewięcioplamkowym za pomocą żelu owadobójczego XILIX.